දුක සේ සිටුවා අඹ ඇටයක් අද එක අඹයක්වත් කන්න ලැබේවිද..?

අපි පුංචි කාලේ නිතරම වගේ අහන්න ලැබුණු අපූරු සිංදුවක් තිබුණා. ඒක ගායනා කළේ රෝහණ වීරසිංහ සහ අනූෂා නානායක්කාර. පද රචාන කරල තිබුණේ ටිබෙට් ජාතික එස් මහින්ද හිමියන්.

මොනවද මුත්තේ මොකද කරන්නේ මොකටද ඔබ ඔබ බිම හාරන්නේ..

ඔබටත් ළමයෝ නොපෙනේ නොසිතමි අඹ ඇටයක් සිටුවන්නට හාරමි

දුක සේ සිටුවා අඹ ඇටයක් අද එක අඹයක්වත් කන්න ලැබේවිද

මම ළමයෝ මින් අඹයක් නොපතමි යුතුකම පමණක් ඉටුකර තබනෙමි

තමන්ට නොලැබෙන දේකින් ලෝකෙට කරන්ට හැකි දේ නොම තේරෙයි මට

පුදුමයි ළමයො ඔබෙ ඔය අදහස හැදුනොත් ඔහොමට ඔබටම වෙයි දොස

පෙර උන් අය සිටවූ අඹ ගස්වල ඵලයෙන් අප කවුරුත් ලබනෙමු ඵල

අපෙන් පසුව එන අයටත් එම ඵල ලැබෙන්ට සැලසුම අපගේ යුතුකම

ඒ යුතුකම හොඳ හැටි දැනගත්තෙමි ආයුබොවන් මුත්තේ මම යන්නෙමි

මේ ගීතය දැන් අහන්න ලැබෙන්නෙම නැහැ. ඒ හින්දා මෑත පරම්පරාවේ අය මේ ගීතය අහල තියනවද කියල මම දන්නෙත් නෑ. නමුත් මේ ගීතය මට අහම්බෙන් වගේ මතක්උනා. පද ටික තාම මතකයේ තිබුණා. ඒ ටික හිතින් කියවගෙන යනකොට මට තේරුණා මේ ගීතය කොයි තරම් සර්වකාලීන ගීතයක් ද කියලා. අනිත් කාරණේ තමයි, එදාටත් වඩා අද දවසේ අපේ සමාජයට වැඩිපුරම ගැළපෙන ගීතයක් මේක. ඒ මෙන්න මේ කාරණේ හින්දා. අද දවසේ හැමෝම අහන එකම ප‍්‍රශ්ණය තමයි මේ..

දුක සේ සිටුවා අඹ ඇටයක් අද, එක අඹයක්වත් කන්න ලැබේවිද..?

අද දවසේ අපි ජීවත්වෙන්නේ පරිභෝජනවාදය පමණක්ම මුල්කරගෙන. ඒ නිසා, කවුරුවත් කැමති නැහැ තමන්ට වාසියක් නොලැබෙන වැඩකට අත ගහන්න. හැමෝම වැඩකට බහිනව නම් බහින්නේ, ඒකෙන් තමන්ට අත්වෙන වාසිය ගැන පළමුවෙන්ම හිතලා. ඒ වෙනුවෙන් කොයිතරම් කැපකිරීමක් කරන්න වෙනවද කියයල කාරණේ හොයල බලල විතරයි. ඒ නිසා, ‘දුක සේ අඹ ඇට සිටුවන’ අය අද දවසේ හරිම අඩුයි. පරාර්ථය ගැන නොහිතන මේ වගේ ආත්මාර්ථය උදෙසාම පමණක වැඩකරන මිනිස් සමාජයක ඒ තත්ත්වය අනිවර්යයි.

නමුත්, ප‍්‍රශ්ණෙ තියෙන්නෙ එතන නෙමෙයි. අඩු තරමින්, අතීතයේ යම් කිසි කාර්යභාරයක් කරන විට, ඒ පිළිබඳව සවිඥාණිකව, ඒ ගැන සොයාබලන, විමසන පිරිසක් හෝ ඒ කාර්යය හා බද්දධව පිටුපසින් සිටියා. බොහෝදුරට, යම් කිසි සංවාදයකින්, පැහැදිලි කිරීමකින්, මත ගැටුමකින් පසු හෝ ඒ කාර්යයේ අගය වටහාගෙන ඒ වෙනුවෙන් වැඩ කරන්නට එකතුවූ පිරිස් හිටියා. මේ වගේ ගීත බිහිවෙන්නේ අන්න ඒ සන්ධර්භය ඇතුළේ. නමුත් අද දවසේ තත්ත්වය ඊට හාත්පසින්ම වෙනස්. අනාගතය වෙනුවෙන් තමන්ගේ වර්තමානය කැප කරල වැඩ කරන පිරිස, අති මහත් බහුතර ජනතාවකට පේන්නේ හරියට ජෝක් එකක් වගේ. අඩු තරමින් මේ අය කරන්නේ මොනවද, ඒකෙන් සිදුවෙන්න පුළුවන් දේවල් මොනවද, කියලවත් අහන්න බලන්න තරම් වත් අපේ ජනතාව සුදානම් නැහැ. ඒ මොකද, මේක ගැන හොයන්න ගියොත්, තමන්ටත් අඹ ඇට සිටවන්න සිද්ධවෙයි, කියන බයට. ඒ හින්දා මේ අය කරන්නේ, පෙර පරම්පරාවේ කවුරු හෝ පැළකල, හොඳට ලොකුවට හැදිච්ච අඹ ගහක් උඩට වෙලා, ඉදිච්ච අඹ ගෙඩියක් කන ගමන් දැන් අඹ ඇට හිටවන පිරිසට හූ කියන එක තමයි. හූ කියල විතරක් නතරවෙන්නෙ නැහැ. අඹ ඇටවලිනුත් ගහනවා.

අද දවසේ අපි ජීවත්වෙන මේ වටපිටාව මෙසේ නිර්මාණය වීමම පවා අතීත කි‍්‍රයාවලියක ප‍්‍රථිපලයක් කියන එක හැමෝම ලේසියෙන් අමතක කරල දානවා. හැමෝ ජීවත්වෙන්නේ හරියට මේ සියල්ල  ඕපපාතිකව තමන්ට පහල උනා වගේ හැගීමකින්. අතීතයේ මේ වෙනුවෙන් සටන් කළ, ලේ හැළු, තම ජීවිතය සහ ශ‍්‍රමය කැපකළ පිරිසකගේ ජීවිත මතින් අද දවස අපට හිමි වී තිබෙන ජීවිතය, අපි හැමෝම ලේසියෙන්ම අමතක කරනවා. මොකද, එතකොට තමන්ගෙ පාඩුවේ ජීවත්වෙන්න ලේසියි. ඉතින් මේ අති බහුතර ජන සමාජය එක හඩින් කියන දෙයක් තමයි, ‘මේ වෙලාවේ අඹ ඇට හිටවන්න’ යන්න එපා, ඒක කිසි තේරුමක් නැති වැඩක් කියලා. ඒ සඳහා නොයෙක් සාධාරණ හේතුත් ඒ අයම හදල දෙනවා. මේ කාලේ පෑවිල්ල සැරයි. අඹ ඇට හිටවල වැඩක් නෑ, එතකොට හැමදාම වතුර දාන්නත් වෙයි. අනික, හැමතැනම නිදැල්ලේ අතැරල දාපු හරක්. හරක්ගෙන් පැළ බේරගන්න එකත් ලේසී නෑ. ? දවල් නැතුව මුර කරන්න වෙයි. එහෙම නැත්නම්, ඉඩමෙ අයිතිකාරයා අඹ ඇට හිටවනවට කැමති නෑ, ගුටි කන්න වෙයි වගේ කතා. ඇත්තම අර්ථයෙන් කියනවනම්, මේ හැමෝම කියන්න දගලන්නේ, මේ මොහොතේ පවතින යථාර්ථය එක්ක හැප්පෙන්න එපා, ඒක හරි කටුක ඒ වගේම මාරාන්තික කි‍්‍රියාවලියක්, ඒ නිසා අපි වගේ පැත්තකට වෙලා තමන්ගෙ වැඩක් බලාගෙන තියනවනම් අනුන්ගෙ අඹයක් කාලා හරි නැත්නම් උඩබලාගෙන හරි ඉන්න කියලා. කාලය හැමදෙයක්ම විසඳල බන්දේසියක් උඩ තියාපු හොඳ අඹ ගෙඩියක් හෙට දවසේ අපට ලැබෙයි කියලා.

ඒත් මිනිසුන් නිකංම බලාගෙන ඉදීමෙන් පමණක් සිදුවෙන විපර්යාසය කුමක්ද? කාලය විසින් අපට ලබා දී තිබෙන විසඳුම් මොනවාද ? අපේ පෙර පරපුර, කලා කරුවන්, බුද්ධිමතුන්, සිවිල් සමාජයේ මහා චරිත, දේශපාලකයින්, පමණක් නොව සමස්ත ජනතාවම තමන්ගේ වැඩක් බලාගෙන කාලයට අවශ්‍ය දේ කරන්නට ඉඩ සැලසීමෙන් අද දවසේ අපට ඉතුරු වී තිබෙන්නේ කිනම් වට පිටාවක් ද?

පෙර උන් අය සිටවූ අඹ ගස්වල ඵලයෙන් අප කවුරුත් ලබනෙමු ඵල අපෙන් පසුව එන අයටත් එම ඵල ලැබෙන්ට සැලසුම අපගේ යුතුකම

සෑම පුද්ගලයෙකුටම තම ජීවිත කාලය තුළ සිදුකළ හැකි සහ සිදුකළ යුතු සමාජමය මැදිහත් වීමක් සහ යුතුකම් කොටසක් තියනවා. එය පසෙක දමා තමන්ගෙ සිහිනය තුළට වී ජීවත්ව සිටීමෙන් හෝ, අනුන්ගේ ගසකින් අඹ කඩාගෙන කන්නට බලා සිටීමෙන් සිදුවන්නේ, අපට පමණක් නොව, අපෙන් පසුව එන පරපුරටත්, අදටත් වඩා බියජනක, කාලකණ්නි සමාජ වටපිටාවක් උරුම වීම පමණයි. අද දවසේ පවතින ප‍්‍රශ්ණ දෙස වඩා පුළුල් අර්ථයකින් බලා ඒ වෙනුවෙන් අද දවසේ මැදිහත් විය යුත්තේ, එහි ප‍්‍රතිඵලය ඡුන්ද ප‍්‍රතිථලය මෙන් ඊට පසු දින වන විටම ලැබේයැයි සිතාගෙන නෙමෙයි. තල වැපුරුවොත් තල හා වී වැපුරුවොත් වී ලැබෙන්නා මෙන්ම, කිසිවක් නොකර නිකං සිටීමෙන් ලැබෙන්නේ හුළං පමණයි.

ලෝකේ කිසිදු වෙනස්කමක්, කිසිදු කි‍්‍රයාවලියක්, කිසිදු විප්ලවයක්, එක ඇසිල්ලකින්, දවසකින්, මාසයකින් සිදු උනේ නැහැ. උදාහරණයක් විදියට, රයටිස් සහෝදරයන් ගුවන් යානය හදන්නට පෙර, ඒ වෙනුවෙන් සිහින මැවූ, වෙහෙසුනු, විවිධ අත්හදාබැලීම් සිදුකළ, තමන්ගේ කාලය සහ ජීවිතය පවා කැප කළ බොහෝ අතීත කි‍්‍රයාවලියක් ඒ පිටුපස තියනවා. ඒක එහෙම නොවුනානම්, රයිට්ස් සහෝදරයන් ගුවන් යානය හදන්නේ නැහැ. ඒ පිළිබඳ අදහසක් එන්නේ නැහැ. ඒක අතීත කි‍්‍රයාවලියක් සහ අතීත ශ‍්‍රමයක අවසන් ප‍්‍රතිඵලයක්. එය එසේ නොඋනානම්, අහසින් යන එක අද දවසෙත් අපට හීනයක්. අද දවසේ අපි භුක්ති විඳිනා සෑම අංශු මාත‍්‍රයකම විශාල අතීත ශ‍්‍රමයක් සහ කැපකිරීම් සමුදායක් නිදන්ගතවෙලා තියනවා කියන එකට අද දවෙස් අපි පරිහරණය කරන ඇල්පෙනෙත්තේ සිට සියළු දේ හොඳම උදාහරණ. ඒ කාලෙත් රයිට්ස් සහෝදරයන්ට හිනාවෙච්ච මිනිස්සු ඉන්න ඇති. ඊට කලින් ඒ වෙනුවෙන් සිහින මැවූ මිනිස්සුන්ටත් තවත් අය හිනාවෙන්න ඇති. ඒත් එහෙම උනා කියලා, එක පාරක් දෙපාරක් වැඬේ ෆේල් උනා කියලා, වැඩේ අතැරලා දාන එක නෙමෙයි අපේ යුතුකම.

ඕනෑම ජයග‍්‍රහණයක් අත්කර ගැනීමට කැපකිරීම් සිදුකළ යුතුමයි. කැප කිරීමෙන්, මැදිහත් වීමෙන්, දායකවීමෙන් තොරව කවුරුන් හෝ වැඬේ කරදෙන තුරු බලා සිට සව්දිය පිරීමේ අලස සහ කපටි න්‍යායෙන් ඉවත් වී පොළවට බහින්න දැන් කාලය ඇවිල්ලා. මේ නිශ්චිත මොහොතේ ඔබ සමාජමය මැදිහත් වීමකින් කරනු ලබන ඉතාම කුඩා අංශුවේ සිට සෑම දෙයක්ම, අපේ අද දවසේ විතරක් නෙමෙයි, අපෙන් මතු පරපුරේත් අනාගතය පවා තීරණයවා. ඉතින් තම තමන්ගෙ තැන්වල ආතල් එකේ ඉඳගෙන, මෙන්න මේ අති දුෂ්කර මොහොතේ, පොළවට බැහැල මතු පරපුර වෙනුවෙන් අඹ ඇට සිටවන හැමෝගෙන්ම, අති බහුතරයක් අහන මෙන්න මේ දැවැන්ත ප‍්‍රශ්ණෙට..

‘දුක සේ සිටුවා අඹ ඇටයක් අද
එක අඹයක්වත් කන්න ලැබේවිද..?’  කියන ප‍්‍රශ්ණෙට….

මට දෙන්න තියෙන්නෙත් මෙන්න මේ උත්තරේම තමයි.

මම ළමයෝ මින් අඹයක් නොපතමි
යුතුකම පමණක් ඉටුකර තබනෙමි…

2010 දෙසැම්බර්